Wystawa Zygmunta Radnickiego podzielona jest na dwie odsłony – w MNK oraz w Galerii Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie.
Ekspozycja w galerii ASP zatytułowana „Uczeń i Nauczyciel” poświęcona jest Radnickiemu jako studentowi i pedagogowi. Był on bowiem nauczycielem i wykładowcą rysunku – przed wojną w gimnazjach lwowskich i na lwowskim Uniwersytecie, w czasie wojny w Nowym Sączu, a po wojnie w Szkole Zawodowej Żeńskiej w Krakowie. Od 1949 rozpoczął pracę w Akademii Sztuk Pięknych, której był profesorem (także rektorem) do przejścia na emeryturę w 1965 roku.
Artysta interesował się teorią dydaktyki, co zaowocowało m.in. opracowaniem rozdziału Encyklopedii Wychowania poświęconego dydaktyce rysunku (Warszawa 1936).
Zainteresowania dydaktyczne znalazły wyraz w jego wielu notatkach i tekstach, z których wybrane cytaty zamieściliśmy na wystawie, a kilkoma dzielimy się tutaj.
***
Trzeba mieć odwagę robić knoty. Malując, trzeba sprawę swych myśli i uczuć stawiać jasno i prosto, a głęboko. Dużo malować z pamięci. Dobrze malować z natury, a potem próbować to samo z pamięci i na odwrót.
Zygmunt Radnicki, rękopis, 1926
Nie wolno malować, kiedy się jest zmęczonym. Nie wolno malować rzeczy, które naprawdę malarsko nie interesują, do malowania nie zachęcają, których malarsko się nie czuje. Nie wolno pracy przemęczać – lepiej nową zaczynać, jak źle zaczętą poprawiać.
Zygmunt Radnicki, rękopis, 19.V.1926
Zdyscyplinowanie i świadomość pozwalają orientować się, kiedy w momentach zmęczenia należałoby pracę odłożyć, by po dłuższej przerwie znowu do niej powrócić. W ten sposób obraz malować można tygodniami i dłużej, przystępując do pracy wciąż z odświeżoną wyobraźnią i koncentracją. Obraz taki nie nabiera cech zmęczenia, jest wciąż świeży.
Zygmunt Radnicki, rękopis, 1961
Obraz źle zaczęty trudno zazwyczaj poprawić. Błędy początkowe bardzo często wywołują następne, przez coraz to większe komplikowanie się naszego uczucia i myśli, spowodowane przeciwstawnością starej koncepcji z nową.
Zygmunt Radnicki, rękopis, styczeń 1961
***
Więcej o Zygmuncie Radnickim, także jako pedagogu, dowiedzieć się można z książki autorstwa kuratora wystawy Światosława Lenartowicza, wydanej nakładem Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie i Muzeum Narodowego w Krakowie: „Zygmunt Radnicki”.
Światosław Lenartowicz – kurator wystawy „Zygmunt Radnicki (1894-1969)”, zajmuje się przede wszystkim sztuką polską okresu dwudziestolecia międzywojennego. Autor wystaw i publikacji poświęconych m.in. twórczości: Jacka Malczewskiego, Stanisława Ignacego Witkiewicza, Zbigniewa Pronaszki, Emila Krchy i Zofii Stryjeńskiej.
Na zdjęciu Zygmunt Radnicki z uczennicami Gimnazjum Sacré Coeur, Lwów, po 1930.
Wystawę Zygmunt Radnicki. Uczeń i nauczyciel w Galerii ASP można było zobaczyć od 1 d 28 kwietnia 2015.
Wystawę Zygmunt Radnicki (1894-1969) w MNK można oglądać do 2 sierpnia 2015.
